PENGENALAN

http://tatabahasabm.tripod.com/tata/kganda.htm
 Pembentukan Kata Ganda 
        Menurut Abdullah Hassan (2006), penggandaan adalah satu proses yang mengulang kata dasar. Pengulangan itu boleh berlaku kepada seluruh atau sebahagian daripada perkataan. Bentuk perkataan yang diulang itu dipanggil dasar, dan bentuk ulangan itu dipanggil gandaan. Lazimnya bentuk dasar terletak di depan. 
          Menurut Asmah Hj.Omar (2009) pula, menyatakan bahawa gandaan adalah kata yang dihasilkan oleh penggandaan. Penggandaan didefinisikan sebagai proses mengulangi sesuatu perkataan, seluruhnya atau pada bahagian-bahagian tertentu. Dalam penggandaan pada bahagian-bahagian tertentu, maka pengulangan berlaku pada unsur kata yang berkenaan, dan unsur ini boleh merupakan suku kata (satu atau lebih) atau rentetan bunyi-bunyi (vokal dan/atau konsonan) yang tidak bertaraf suku kata. 
         Selain itu, menurut Asraf (2007), kata ganda ialah kata yang terbentuk daripada kata yang diulang atau digandakan sebahagian atau seluruhnya. Bagi Nik Safiah Karim dan rakan-rakan (2011) pula, proses penggandaan dalam bahasa Melayu ialah proses yang menggandakan kata dasar.  Kata dasar boleh mengalami penggandaan penuh atau penggandaan separa. Kata dasar juga boleh digandakan serentak, iaitu berdasarkan rentak bunyi tertentu.        
            Justeru, bolehlah disimpulkan bahawa kata ganda dihasilkan melalui proses mengulangi kata dasar. Proses pembentukan kata ganda ini terbahagi kepada tiga jenis penggandaannya. Proses pembentukan kata ganda itu adalah seperti berikut: 

1.Penggandaan Penuh 

    Penggandaan penuh ialah proses yang menggandakan keseluruhan kata 
    dasar sama ada kata dasar itu mengandungi imbuhan ataupun tidak.  
    Kata ganda penuh terbahagi kepada 2 iaitu kata ganda dasar dan 
    kata ganda berimbuhan 
   
 1.1 Penggandaan penuh kata tunggal terbahagi kepada 4 iaitu : 
        a.    Gandaan penuh kata pada kata nama 
        b.    Gandaan penuh kata pada kata kerja 
        c.    Gandaan penuh kata pada kata adjektif 
        d.    Gandaan penuh pada kata keterangan

   1.2. Penggandaan penuh kata berimbuhan pula terbahagi kepada
          3 iaitu : 
           a.    Imbuhan awalan 
           b.    Imbuhan akhiran 
           c.     Imbuhan akhiran

                       
   2 .Kata Ganda Separa

      Penggandaan kata ganda separa boleh dibahagikan kepada 2 iaitu : 
       a.Penggandaan separa kata tunggal
            Contohnya :
             laki   -   lelaki
             siku  -   sesiku
             tikus  -  tetikus

       b.Penggandaan separa kata berimbuhan

          Penggandaan separa kata berimbuhan ini boleh dibahagikan kepada 3 iaitu : 
               i.              .Gandaan kata berimbuhan awalan kata kerja 
               ii.              Gandaan kata berimbuhan awalan kata adjektif 
               iii.             Gandaan kata berimbuhan akhiran
  

   3. Kata Ganda Berentak 

       
       Penggandaan Berentak ialah proses yang menggandakan kata dasar mengikut 

       rentak bunyi tertentu dalam kata dasar itu. Dalam pergandaan berentak, 

       seluruh kata dasar digandakan dan bunyi-bunyi tertentu diulang atau diubah.

       Berdasarkan pengubahan dan pengulangan bunyi-bunyi demikian,maka 

       penggandaan berentak boleh dibahagikan kepada tiga jenis :

      a.Penggandaan berentak pengulangan vokal

         Penggandaan yang mempunyai ciri-ciri persamaan pada bunyi-bunyi vokal

         tertentu,iaitu terdapat ciri-ciri keharmonian vokal.

 

          Contohnya :

i.              kata nama      -   kuih-muih , lauk-pauk , sayur-mayur

ii.             kata kerja       -   cerai-berai , gotong-royong

iii.            kata adjektif   -    hiruk-piruk

        b.Penggandaan berentak perulangan konsonan

        Penggandaan jenis ini ialah penggandaan yang mempunyai cirri-ciri persamaan

        pada bunyi- bunyi konsonan tertentu :

       

         Contohnya:

  i.              kata nama    -  batu- batan, gunung-ganang, suku-sakat

  ii.             kata kerja      -  dolak-dalik , huyung-hayang , mundar-mandir

          iii.            kata adjektif  -   huru-hara , kontang-kanting , kacar-kacir

        c.Penggandaan berentak bebas

           Penggandaan jenis ini ialah penggandaan yang tidak mengandungi ciri-ciri

           persamaan pada bunyi vokal atau konsonan.

           Contohnya :

   i.              kata nama   -   anak-pinak , saudara-mara , ipar-duai

   ii.             kata kerja     -  ulang-alik

   iii.            kata adjektif  -  lintang-pukang , remeh-temeh , simpang-siur

         sumber rujukan: 

         Tatabahasa Dewan terbitan Dewan Bahasa dan Pustaka.